Spis treści
Najstarszy park w granicach Wałbrzycha
Na terenie Wałbrzycha mamy kilka parków, a ten najstarszy z nich nie jest popularnym miejscem do spędzania czasu. Park w Rusinowej, park im. Króla Jana III Sobieskiego i Skwer Sybiraków powstały w XX wieku. Jest jeszcze Park Czettritzów obecnie położony przy kompleksie akademickim, jednak choć otacza renesansową budowlę, to był to długo park prywatny.
Okazuje się, że to w dzielnicy Sobięcin rośnie najstarsze drzewo naszego miasta i mieści się najstarsze założenie parkowe. Park im. Tadeusza Kościuszki na Sobięcinie położony w sercu górnej części dzielnicy założono w 1837 roku i był to pierwszy publiczny park w okolicy ówczesnego Waldenburga. Został on wydzielony z prywatnego lasu i założony dla rozwijającej się szybko przemysłowej wsi przez baronową Amalie von Dyhern-Czettritz na potrzeby wypoczynku górniczych rodzin. To ta sama, która w 1872 roku ufundowała nieopodal parku sierociniec dla 200 dzieci, w nim obecnie znajduje się liceum prowadzone przez siostry niepokalanki.
Park Kościuszki w Wałbrzychu - MAPA
Zarówno park, jak i sierociniec dla dzieci osieroconych przez górników były dla przemysłowej osady istotne. W latach 40. XIX wieku w Sobięcinie było 85 domów i aż 5 kopalni węgla, a osada należąca do spadkobierców barona C.E. Friedricha von Dyhern-Czettritz-Neuhausa od XVI wieku trudniła się górnictwem i tkactwem chałupniczym. Warunki mieszkaniowe były tu ciężkie z uwagi na przeludnienie i skażenie środowiska przez przemysł. Sobięcin wymagał zatem zielonych płuc i miejsca do spędzania czasu w pobliżu domu. Odpowiedzią na to był właśnie park.
Park na Sobięcinie i jego starodrzew
Park ten zajmuje powierzchnię 5,42 ha i rośnie w nim około 120 gatunków drzew oraz krzewów, głównie rodzimych.
Rośnie tu wiele pomnikowych i dorodnych bez statusu pomników drzew jak modrzew europejski, dęby, buki, kasztan jadalny, derenie, cis, poza ozdobnymi krzewami znaleźć tu można leciwe ciekawostki - pomniki przyrody
- buk pospolity (obw. 445 cm) - ciekawostką parku jest buk pospolity odmiany strzępolistnej - dwupienny okaz mierzy w obwodzie 445 cm.
- dąb szypułkowy (obw. 340 cm) - widoczny za pomnikiem Kopernika dąb szypułkowy mierzy w pierśnicy 340 cm, wysokość okazu 37 metrów.
- cis pospolity (obw. 65+75+85 cm),
- kasztan jadalny (obw. 176+282+285 cm).
Dorodne drzewa iglaste jak sosny i modrzew, sąsiadują tu z nie mniej wiekowymi liściastymi bukami i dębami, odmianą trzmieliny i różanecznikami, a całości dopełniają egzotyczne kasztany jadalne oraz tulipanowiec.
Co istniało w Parku Kościuszki, a co jest w nim obecnie?
Park miał służyć Sobięcinowi odpoczynkiem wśród zieleni i rozrywką, toteż wokół zieleni o rozrywkę nie było trudno.
Zapewniało ją:
- to, że zamykany był bramą on od dzisiejszej ul. Racławickiej;
- była to restauracja - obecny dom mieszkalny przy ul. Jordana 3,
- zbiornik (przeciwpożarowy), a obecnie piaskownica,
- amfiteatr wewnątrz parku wśród drzew;
- i pawilon muzyczny z prowadzącą do niego kładką nieopodal dzisiejszego III LO.
Dziś w parku mamy dla najmłodszych plac zabaw, a dla starszych siłownię plenerową.
Obecnie cały teren parku wpisany jest do rejestru zabytków. W ostatnich latach zyskał nowe oświetlenie oraz przebudowano jego główną aleję - ul. Jordana wybrukowaną kostką. Pojawiły się tablice informacyjne dotyczące historii parku i jego najpiękniejszych drzew, a także skrzydło mosiężnej bramy z herbem Wałbrzycha - znane wcześniej z Parku Sobieskiego. Park na Sobięcinie zmodernizowano w latach 70. i 80. XX wieku i ustawiono w nim pomnik Mikołaja Kopernika autorstwa Marii Bor, powstały podczas jednego z wałbrzyskich plenerów rzeźbiarskich.
Rok powstania monumentu 1976.
Materiał: piaskowiec.
Wysokość: 450 cm.
Wyczyszczony w ostatnich latach monument przypomina o twórcy teorii heliocentrycznej i patronie III LO w Wałbrzychu usytuowanego w tym parku. Wałbrzyskie licea mają szczęście, bo większość z nich leży blisko parków, a znana z różowej elewacji "trójka" nie musi najstarszego w mieście parku z nikim dzielić.
Najstarsze drzewa z Sobięcina spoza Parku Kościuszki
W górnej części Sobięcina znajdziemy też kilka innych pomnikowych drzew rosnących poza parkiem, są to m.in.
- dęby przy ul. Zachodniej oraz przy skrzyżowaniu z ul. Karkonoską,
- lipa drobnolistna na terenie 1 Maja 158 Polski Związek Łowiecki (obw. 360 cm), kasztanowiec biały (obw. 367 cm) i klon pospolity (obw. 337 cm).
- Istotnym długowiecznym mieszkańcem naszego miasta jest też nasz staruszek cis pospolity z ul. Grabskiego (dawna Pstrowskiego, choć mieszkańcy chcieli ul. Cisową).
Najstarsze wałbrzyskie drzewo to równolatek dębu "Bartka". Rośnie ono na Sobięcinie, jest niestety bezimienne i niemal całkowicie zapomniane - o jego istnieniu często nie wiedzą nawet mieszkańcy osiedlowych uliczek górnego Sobięcina, nawet mieszkańcy ul. Grabskiego, przy której to stare drzewo rośnie.
Wkrótce otwarcie wieży widokowej w parku w Śródmieściu
Propozycja wycieczki wiosennej
Wiosenne zdjęcia z Parku im. Tadeusza Kościuszki w Wałbrzychu
O wałbrzyskiej pomnikowej magnolii ze Starego Zdroju - film Dariusz Gdesz.
Więcej galerii zdjęć, w tym zdjęć wiosennych:
- Najstarsza magnolia Wałbrzycha już kwitnie! Ma 200 lat! FOTO i FILM
- Rośnie u nas 700-letni cis. W jakiej kondycji jest równolatek dębu Bartka? Zdjęcia
- Park Szwedzki w Szczawnie-Zdroju w pełni wiosny [ZDJĘCIA]
- Niesamowity krajobraz hałdy: piękne widoki i skamieniałości sprzed milionów lat!
- Wiosna w sercu Wałbrzycha: Przyszła spóźniona, ale kwitnąca! Zobaczcie zdjęcia
- Park przy zamku Ksiaż. Świetny wybór na spacer. Zobaczcie jak tam pięknie!
Polecamy też ostatnie nasze galerie zdjęć dotyczące przyrody Wałbrzycha i okolic:
- Najlepszy czas, by podziwiać kwitnące różaneczniki w Szczawnie-Zdroju - zdjęcia
- Ulica Kasztanowa w Wałbrzychu zachwyca w rozkwicie kasztanowców - zdjęcia
- Piękny zbiornik wodny o krok od centrum Wałbrzycha
- Tulipanowce zakwitły na Dolnym Śląsku. Gdzie rosną najokazalsze? Oto lista miejsc!
- Różaneczniki kwitnące przy Pałacu Czettritzów w Wałbrzychu [ZDJĘCIA]
- Wałbrzych ozdobiony przez przepiękne kwitnące wiśnie
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?